ـ علت انتخاب حضرت على علیه السلام به جانشینى پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم چه بود؟
چنانکه گفتیم این انتخاب از سوی خدا بوده است و خداوند در انتخاب برگزیدگانشبه علم و حکمت نافذ خود عمل مىکند. در قرآن کریم خطاب به کسانی که نسبت به فرستادگان الهی، عیبجویی مىکردند آمده:
«اللّه أعلم حیث یجعل رسالته» (سوره انعام /124)
خداوند (خود) مىداند که رسالتش را در کجا قرار دهد (و چه کسی را به این کار بگمارد)
همچنین خداوند در توصیف گروهی از انبیاء مىفرماید: «آنان در نزد ما از نیکان برگزیده هستند» (سوره ص /47)
همین حالت در گزینش سایر اولیی الهی و اوصیی انبیا نیز برقرار است و خداوند به علم خود کسانی را انتخاب مىکند که با معیارهی الهی نیک و برگزیدهاند. و عظمت این وصف بسیار قابل تأمل است و چه بسا در مواردی از حد درک و تشخیص ما بیرون باشد.
ما البته با ملاحظه حالات اولیی برگزیدهی الهی و یا از طریق آیات و روایات، به گوشهی از صفات این انسانهی برتر پی مىبریم و در مىیابیم که داشتن این اوصاف با احراز مقامات الهی مرتبط هستند ولی هرگز احاطهی ما به عظمت مقام نبوت و امامت و بزرگی مقام انبیاء و امامان علیهمالسلام در حدی نیست که بتوانیم بگوییم مثلا امیرالمؤمنین علیهالسلام بهدلیل علم و زهد و معرفت و ... که در او مشاهده مىشود به مقام امامت رسیده است. تنها در یک جمله که از خطبهی غدیر برگرفتهایم از رسول خدا صلىاللهعلیهوآله نقل مىکنیم که فرمود:
«معاشر الناس فضِّلوا علیّا فإنَّه أفضل الناس بعدی.»
ای مردم! علی را بر دیگران برتری دهید که او برترین انسانها پس از من است.